• Hastalıktır.
  • Uzun sürelidir.
  • Sosyal hayatı bozar.
  • Çevre ve arkadaşlar kaybedilir.
  • Ailevi sorunlar yaşanır.
  • Ekonomik kayıplar olur.
  • Sağlık bozulur.
  • Hayat artık bu maddenin etrafında döner.

UYUŞTURUCU MADDE

Kullanıldığında merkezi sinir sistemini etkilemesi ile kişinin ruhsal ve fiziksel dengesini bozan, bağımlılığa neden olan, kişisel, sosyal, ekonomik ve toplumsal çöküntü oluşturan maddelerdir

Zehirlenme Belirtileri

  • Şaşkınlık, aşırı sarhoşluk
  • Korku, panik hali
  • Saldırgan davranışlar
  • Hayaller görme ve hayali sesler duyma
  • Aşırı hareketlilik
  • Solunum yavaşlaması
  • Gözbebeklerinde aşırı küçülme ya da büyüme
  • İntihar düşünceleri vb.

Madde kullanan kişi nasıl anlaşılabilir-1

  • Aile ilişkilerini azaltır ve evde daha az vakit geçirir.
  • Her zamankinden daha fazla para harcamaya başlar.
  • Hafif uykulu, halsiz ve yorgun gözükebilir, dikkat eksikliği başlayabilir.
  • Daha sinirli olabilir, öfke patlamaları görülebilir.
  • Okula devamı azalmaya, başarısı düşmeye başlar, arkadaş grubu değişebilir.
  • Kendisine olan özeni azalabilir, çevre ve arkadaşlar eski önemlerini yitirebilir.
  • Sözel iletişiminde farklılaşma (arkadaşlarıyla konuşurken saklı, kodlu bir dil kullanma yada tutarsız konuşma, uygunsuz sözler söyleme) gözlenebilir.

Madde kullanan kişi nasıl anlaşılabilir-2

  • Gürültüye hassaslık, aşırı uyuma veya uykusuzluk,
  • Bulantı, kusma, terleme, gözlerde kanlanma,
  • Kas ve eklem ağrıları, kramplar,
  • Gözbebeklerinin büyümesi, aşırı doz halinde ise küçülmesi,
  • Yeme alışkanlığında bozulma (az ya da çok yeme),
  • Tatlı yeme isteği esrarın, sürekli su içme isteği ise amfetaminlerin habercisi olabilir.
  • El, yüz ve giysilerde boya ve lekeler,
  • Ciltte renk değişiklikleri, iğne izleri görülebilir.
  • Kan ve idrar testleri fikir verebilir,
  • En kesin yöntem adli değerlendirmedir.

Risk Yaratan Faktörler

  • Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu kaotik aileler,
  • Doğru olmayan yetiştirme yolları,
  • Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği,
  • Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar,
  • Okul başarısında düşüş,
  • Sosyal becerilerin zayıf olması,
  • Olumsuz arkadaş çevresi,
  • Okul, iş, aile ortamlarında uyuşturucu kullanımının onaylanması.

Genel Önleyici Faktörler-1

Yaş grubuna göre çocuğa:

  • Sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmak
  • Sigara ve alkolün zararlarından bahsetmek
  • Hem kendi başına hem de bir başkasının vereceği ilacı-maddeyi almamasını öğretmek
  • Reklamlarda satış için izlenen yolları, kar amacıyla yapılan yanlışları anlatmak
  • Spor ve diğer sosyal faaliyetlere yönlendirmek
  • Davranışlardaki ani değişimlere duyarlı olmak
  • Seçenek sunmak, sonucunun anlatılması, tercih yapma hakkını kendisine bırakılması vb.

Genel Önleyici Faktörler-2

  • Güçlü ve pozitif aile bağları (sevecen-dinleyici ve değer verici tavır)
  • Ebeveynlerin çocuklarının arkadaşlarından ve neler yaptıklarından haberdar olması,
  • Aile içi kuralların açık olması ve herkesin bunlara uyması,
  • Uyuşturucu kullanımı ile ilgili doğru bilgilenme-eğitim.
  • Arkadaş baskısına karşı nasıl tepki verileceğinin öğretilmesi
  • Sorunların farkında olunması-çözmek için farklı yollar olduğunun öğretilmesi

Madde Kullananlar Tedavi Olabilir mi?

  • Bağımlılık bir hastalıktır.
  • Kişi maddeyi bırakmaya kendini hazır hissetmelidir.
  • Kullanıcılar arasında “bu hastalığın tedavisi olmadığı” yolunda yanlış bir kanı vardır.
  • Kişi tedavi olmayı istemelidir. Tedavi olmayı gerçekten isteyen kişilerde iyileşme oranı yüksektir.

Tedavi Uygulamaları

  • Öncelikle bedenin maddeden arındırılması gerekir.
  • Kişinin kendini tanıması, maddeyi kullanma davranış ve nedenlerini anlaması, tekrar başlamamak için neler yapması gerektiğini öğrenmesi amaçlanır.
  • Maddeyi bırakan kişilerin tekrar madde kullanmaya başlaması, sık gözlenen bir durumdur.
  • Uzun süre kontrollere gelmesi, tedavi programına devam etmesi gereklidir.

Tedavi

  • Önleyici-koruyucu çalışmalar (eğitim, aile görüşmeleri vb.)
  • Tıbbi ve psikososyal tedaviler
  • Rehabilitasyon